Η Κύπρια Γυναίκα Σήμερα
Εδώ και δεκαετίες, η γυναίκα της Κύπρου βγήκε στην απασχόληση, με μόρφωση και προσόντα, διεκδικώντας θέση στη δημόσια και κοινωνική ζωή. Αν και ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ, η Κύπρος διαθέτει ένα από τα πιο ψηλά ποσοστά συμμετοχής γυναικών στην αγορά εργασίας, αυτή η συμμετοχή δε συνοδεύεται με αντίστοιχες αλλαγές στην οργάνωση της κοινωνίας. Σοβαρές αδυναμίες εντοπίζονται στο χάσμα αμοιβών μεταξύ των δύο φύλων με τη ψαλίδα να βρίσκεται στο 22% ενώ ο ρυθμός μείωσης της ψαλίδας είναι αργός. Όσον αφορά τη συμμετοχή στη δημόσια ζωή, ανάμεσα στην ΕΕ27, η Κύπρος έχει τις χειρότερες επιδόσεις ως προς τη συμμετοχή των γυναικών στη δημόσια ζωή. Το ίδιο πρόβλημα παρατηρείται και στην επαγγελματική ανέλιξη σε διευθυντικές θέσεις.
Η πίεση που βιώνει η γυναίκα συχνά είναι αφόρητη.
“Μέσα στην γυναίκα κατοικεί ωστόσο μια ευθύβολη ενέργεια που την πυροδοτεί να κάνει υπερβάσεις και έτσι μπορεί να ανταπεξέλθει ακόμη και στις δυσκολότερες των καταστάσεων. Διαθέτει έμφυτη την παρόρμηση να ελίσσεται.”
Φυσικά, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η δική της ψυχική υγεία, η ατομική και η κοινωνική της ισορροπία.
Δυστυχώς, υπάρχουν και εξωγενείς παράγοντες που υπονομεύουν αυτή την ισορροπία, και που μπορεί να οδηγούν
- στην αλλοτρίωση του προσώπου της γυναίκας,
- σε διλήμματα και νευρώσεις,
- σε εσωτερικές συγκρούσεις.
Κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η οικονομική κρίση έχει κτυπήσει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τους πολίτες του Κυπριακού τόπου. Αναμφίβολα, την ευθύνη για να τα φέρει βόλτα μια οικογένεια σε αυτή την κρίσιμη περίοδο που διανύουμε, έχουν τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
Για τη διατήρηση των σχέσεων συμβάλλουν στο μέγιστο στρατηγικές επικοινωνίας όπως:
- Η συζήτηση
- Η συμβολική επαφή
- Η ανοιχτή στάση/τιμιότητα
- Η συζήτηση για καθημερινά θέματα
- Η εξωτερίκευση συναισθημάτων
- Οι συζητήσεις γύρω από ένα πρόβλημα καθώς και
- Οι ενδιάμεσοι έλεγχοι προόδου
Επομένως, η γυναίκα πρέπει να προσπαθεί να διατηρεί την αυτοκυριαρχία της, να είναι πειθαρχημένη, φιλόπονη, ειρηνοποιός και χαροποιός, μετρημένη, στοργική, ευγενή και διακριτική.
Αν και δεν είναι εύκολο σε αντίξοες συνθήκες, η γυναίκα μπορεί να γαληνεύει, να στηρίζει, να γιατρεύει το σπιτικό της, να συμβάλει στη συναισθηματική ευεξία των μελών της οικογένειας και να παίζει καθοριστικό ρόλο στην ψυχική τους υγεία.
ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΟΤΗΤΑ
Θα πρέπει να υπογραμμίσω τη μοναδικότητα των βιολογικών και ψυχικών ιδιοτήτων και χαρισμάτων που πραγματικά στολίζουν τη γυναίκα και τα οποία όταν αξιοποιούνται κατάλληλα αποδίδουν καρπούς.
Η γυναίκα ζει ψυχικά κατά έναν εντελώς ιδιάζοντα τρόπο. Το συναίσθημα, η ευαισθησία, η διαίσθηση και η ιδιαίτερη αντίληψη των γεγονότων κυριαρχεί σε όλες τις εκφάνσεις του ψυχικού της κόσμου.
Η γυναίκα με το χάρισμά της να διεισδύει στην ύπαρξη του άλλου, τον βοηθά να γνωρίσει τον εαυτό του.
Το δώρο της διαίσθησης και η έμφυτη ανάγκη αυτοπροσφοράς και θυσίας για τους άλλους την κάνουν παντοδύναμη. Το ίδιο ισχύει και για την αγόγγυστη υπομονή, την αντοχή της στις δυσκολίες (πράγμα που η κύπρια γυναίκα απέδειξε επανειλημμένα, ιδιαίτερα μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974), την έμφυτη στοργή της, τη λεπτότητα και τη γλυκύτητά της.
Η γυναίκα ξέρει να παρηγορεί, να θάλπει, να διακονεί, να δίνει χαμόγελο ελπίδας, να απαλύνει τον πόνο
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ Η ΓΥΝΑΙΚΑ-ΣΥΖΥΓΟΣ;
Ιδιαίτερα καίριος και καταλυτικός είναι αναμφίβολα και ο ρόλος της γυναίκας ως μητέρα.
Η Μητέρα, αναλαμβάνει όλη τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Τα μαθαίνει πως να γίνουν υπεύθυνα, να καλλιεργήσουν ενδιαφέροντα, να μάθουν την αφοσίωση, τον σεβασμό, την καλοσύνη, την αισιοδοξία, την ευγένεια. Αυτά είναι τα στοιχεία με τα οποία το παιδί θα χτίσει έναν υγιή ψυχικό κόσμο και θα διαμορφώσει το χαρακτήρα του.
Από την μάνα εξαρτάται κατά πολύ ο ψυχικός κόσμος των παιδιών της και μάλιστα από την ενδομήτρια ζωή τους.
Η συμβουλή του Καθηγητή Ψυχολογίας και Κοινωνικής Παιδαγωγικής Λέο Μπουσκάλια προς τη μάνα είναι ενδεικτική της σημαντικότητας του δικού της ψυχικού κόσμου στην ανάπτυξη των παιδιών.
«Το πιο σημαντικό πράγμα, είναι να κάνεις τον εαυτό σου, τον σπουδαιότερο, τον πιο θαυμάσιο, τον πιο αξιαγάπητο άνθρωπο του κόσμου, γιατί αυτό θα δώσεις στα παιδιά σου».
Η γυναίκα διδάσκει κυρίως με το παράδειγμα της, καθώς είναι η δεξαμενή της υπομονής και της θαλπωρής, είναι το χαμόγελο που φωτίζει το σπιτικό της, είναι το καταφύγιο και το στήριγμα αλλά και ο κυματοθραύστης στο λιμάνι της οικογένειας της.
Η γλυκιά αίσθηση της ασφάλειας και της απεριόριστης αγάπης που βιώνει από τη μάνα του το παιδί, αποτελεί την εγγύηση της ψυχικής του υγείας.
Η γυναίκα μπορεί να ενεργεί ως καταλύτης, εξισορροπώντας κάθε μορφής εγωκεντρισμό και κατ’ επέκταση, μπορεί να σμιλέψει έναν κόσμο στον οποίο η φιλία και η αλληλεγγύη το παιδί και ο γέροντας – η αθωότητα δηλαδή και η σοφία δεν θα ιδρυματοποιούνται και δεν θα περιφρονούνται.
Η γυναίκα μπορεί να λειτουργεί ως αλεξιτήριο ποικίλων ψυχικών διαταραχών. Μπορεί να ενισχύει την αυτοεκτίμηση των μελών της οικογένειας, να κατευνάζει τον θυμό, να αποτρέπει τα άγχη, να αποσοβεί τις τριβές και τις εντάσεις, να εμπνέει αισιοδοξία, να δημιουργεί συνθήκες κατάλληλες στο σπιτικό της ώστε να διαμορφώνονται υγιείς προσωπικότητες.
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΩΣ ΓΟΝΕΑΣ & ΟΙ ΤΥΠΟΙ ΓΟΝΕΩΝ
Οι Δημοκρατικοί Γονείς
Αν και αυτή η ενότητα αφορά και τους δύο γονείς, στέκομαι ιδιαίτερα σε αυτό το θέμα του τι σημαίνει «Δημοκρατικοί Γονείς»:
- Είναι οι γονείς που προσπαθούν πάντα να αποδίδουν δικαιοσύνη και ισομερή αγάπη προς όλα τα παιδιά τους
- Είναι δημοκρατικοί και στην μεταξύ τους σχέση ως ανδρόγυνο και έχουν μοιράσει ισότιμα τους ρόλους τους στην οικογένεια
- Όταν βλέπουν κάποιο λάθος ή παράπτωμα των παιδιών το συζητάνε μαζί τους και τους δίνουν την ευκαιρία να το επανορθώσουν
- Πιστεύουν στη θετική επίδραση του διαλόγου και της συζήτησης, γιατί γνωρίζουν ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση ισορροπημένων και ολοκληρωμένων χαρακτήρων
- Είναι φιλελεύθεροι στις απόψεις τους και με τον ίδιο τρόπο ανατρέφουν και τα παιδιά τους.
Αν και είναι αρκετά δύσκολο και σχετικό να χαρακτηρίσουμε έναν γονιό ως ιδανικό, ας ρίξουμε μια ματιά σε κάποια στοιχεία που ενδεχομένως κάνουν έναν γονιό, «ιδανικό».
Οι ιδανικοί γονείς είναι αυτοί που:
- Πιστεύουν ότι η μητρότητα και η πατρότητα δεν είναι ένα απλό βιολογικό γεγονός αλλά, κυρίως, ότι είναι ένα κοινωνικό και ψυχολογικό γεγονός
- Δεν θεωρούν τα παιδιά ως κτήμα τους, αλλά ως ξεχωριστές προσωπικότητες και πιστεύουν ότι μπορούν να διδαχθούν από αυτά
- Ο ιδανικός γονιός είναι φιλικός προς τα παιδιά
- Είναι, επίσης, παιδαγωγός, προστάτης, ο τροφός, αλλά κυρίως
- Είναι αυτός που τα παιδιά μπορούν να στηριχτούν πάνω του και να υπολογίζουν στη βοήθεια του
- Αγαπά και αναγνωρίζει τις ικανότητες και τις ανάγκες των παιδιών, τα οποία δεν θέλει να τελειοποιήσει αλλά να τα βοηθήσει να μην επαναλάβουν τα ίδια λάθη.
Οι Ιδανικοί Γονείς
Οι Ιδανικοί Γονείς είναι εκείνοι που έχουν ως αρχή τους το γνωμικό:
«Τα παιδιά σας, δεν είναι παιδιά σας.
΄Ερχονται στη ζωή με τη βοήθεια σας, αλλά όχι από εσάς.
Δεν ανήκουν σε σας.
Μη γυρεύετε να σας μοιάσουν».
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΠΟΦΥΓΗΣ ΕΝΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
Η «Ενεργητική Ακρόαση»
H «ενεργητική ακρόαση» είναι απλώς μία προσπάθεια να ανακαλύψουμε αυτό που κρύβεται πίσω από τις δηλώσεις ενός ατόμου και να του δείξουμε ότι καταλάβαμε το πραγματικό νόημα του μηνύματος του. Για να φθάσουμε σε αυτό το αποτέλεσμα, πρέπει να έχουμε την ικανότητα να «μπαίνουμε» στη θέση του άλλου. Ο συνομιλητής που νιώθει ότι τον καταλαβαίνουν, αισθάνεται αρκετά ασφαλής για να εκφράσει τη γνώμη του και να μιλήσει ανοιχτά για τα προβλήματα του.
- Είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους για να βοηθήσουμε τον άλλο να λύσει μόνος τα προβλήματα του (γιατί κανείς άλλος δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα μας στη θέση μας). Με την «ενεργητική ακρόαση», δεν προτείνεται καμία έτοιμη λύση και το παιδί ψάχνει τις δικές του.
- Μπορεί να βελτιώσει αισθητά τη ζωή της οικογένειας γιατί τα παιδιά νιώθουν ότι τα ακούμε και ότι θεωρούμε τα προβλήματα τους σοβαρά
- H ενεργητική ακρόαση ενισχύει την αυτοπεποίθηση του παιδιού, το οποίο, αν αισθάνεται ότι το δέχονται ως άτομο και ότι οι γονείς του το θεωρούν ικανό να λύσει μόνο του τα προβλήματα του, θα ψάξει με περισσότερη θέληση να βρει μόνο του λύσεις όταν εμφανιστούν καινούργια προβλήματα
- Η ενεργητική ακρόαση δεν είναι χρήσιμη μόνο στις σχέσεις με τα παιδιά αλλά και στις σχέσεις των ενηλίκων μεταξύ τους.
Ποια είναι τα οφέλη της «ενεργητικής ακρόασης»;
Πότε είναι αποτελεσματική η εφαρμογή της ενεργητικής ακρόασης στο παιδί;
Η ενεργητική ακρόαση είναι αποτελεσματική στο παιδί όταν πληρούνται οι πιο κάτω προϋποθέσεις:
- Να βρούμε το χρόνο που χρειάζεται για να ακούσουμε το παιδί
- Να θεωρούμε ότι το παιδί είναι ικανό να λύσει τα προβλήματα του μόνο του. Με το να εμπιστευτούμε το παιδί μας του δίνουμε την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει τη φαντασία και τη σύνεση που το διακατέχει για να χειριστεί τις δικές του δυσκολίες
- Να θεωρούμε τα προβλήματα των παιδιών ως απολύτως σοβαρά ακόμα κι αν στους ενήλικες μπορεί να τους φαίνονται ασήμαντα ή να τους κάνουν να χαμογελούν. Υιοθετώντας μία τέτοια σοβαρή στάση, δείχνουμε πόσο σεβόμαστε το παιδί μας και πόσο σημαντικό είναι για μας να αναπτυχθεί ως άτομο και ισότιμο μέλος της οικογένειας μας.
Διαχείριση Οικονομικής Κρίσης στο νοικοκυριό και στις σχέσεις μας
- Αγοράζουμε μόνο ό,τι χρειαζόμαστε και όχι ό,τι θέλουμε
- Κάνουμε οικογενειακό προγραμματισμό για τα εβδομαδιαία ψώνια γιατί έτσι περιορίζουμε τη σπατάλη, τόσο σε αγορά τροφίμων που δεν μας είναι απαραίτητα τόσο και σε ότι σχετίζεται με την ανάλωση χρόνου στο δρόμο καθώς και για τη βενζίνη
- Με θετικότητα, υπομονή κι επιμονή
- Ζώντας το «εδώ και το τώρα»
